Ochrona społeczeństwa
Humanitarne i praworządne traktowanie osób pozbawionych wolności
Resocjalizacja skazanych

Historyczne wydarzenie ważne dla państwa i społeczeństwa polskiego

W dniu 14 listopada 2007 Sejm Rzeczpospolitej Polskiej podjął przez aklamację Uchwałę o treści: „W hołdzie Ofiarom Zbrodni Katyńskiej oraz dla uczczenia pamięci wszystkich wymordowanych przez NKWD na mocy decyzji naczelnych władz Związku Sowieckiego z 5 marca 1940 r., Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia dzień 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej”. Zgodnie z uchwałą Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z 2009 roku, zbrodnia katyńska ma znamiona ludobójstwa, zaś przez Europejski Trybunał Praw Człowieka jest kwalifikowana jako zbrodnia wojenna, zbrodnia przeciwko ludzkości i zbrodnia przeciwko pokojowi. Wskazana data tj. 13 dzień kwietnia nie jest oczywiście przypadkowa, gdyż 13 kwietnia 1943 roku ogłoszono światu informację o ujawnieniu, w Katyniu, na terenie ówczesnego ZSRR masowych grobów oficerów Wojska Polskiego. Jak okazało się w toku prowadzonych później prac ekshumacyjnych, miejsc masowej kaźni było więcej, a ofiarami tej zbrodni, poza czynnymi żołnierzami, byli także rezerwiści, ludzie różnych zawodów, powołani do obrony ojczyzny w 1939 r., w tym urzędnicy państwowi, nauczyciele, lekarze, prawnicy, inżynierowie, przedsiębiorcy, a także funkcjonariusze Policji Państwowej, Straży Leśnej, Korpusu Ochrony Pogranicza i Straży Więziennej. W sumie co najmniej 21 768 obywateli Polski. Przez całe dekady próbowano zakłamywać prawdę o zbrodni katyńskiej, a władze ZSRR przyznały się do jej zaplanowania i wykonania dopiero 13 kwietnia 1990 roku.

Nasze wspólne lokalne upamiętnienie

Wśród ofiar zbrodni katyńskiej byli przedwojenni funkcjonariusze Straży Więziennej. W kwietniu 2019 roku, zasadziliśmy nieopodal Zakładu Karnego w Łupkowie i Oddziału Zewnętrznego w Moszczańcu „Dęby Pamięci”, które upamiętniają funkcjonariuszy Straży Więziennej - Adama Olearskiego, Antoniego Dziubana, Józefa Czerniaka, Stanisława Żuka i Kazimierza Sieńkowskiego. W 85. rocznicę zamordowania ich za to, że służyli ówczesnej Polsce, oddaliśmy hołd ich służbie i ofierze. Te „Dęby Pamięci” to jedyne, symboliczne miejsca pamięci o tych funkcjonariuszach na polskiej ziemi. Zapaliliśmy znicze, złożyliśmy kwiaty, oddaliśmy honory i w ten sposób potwierdziliśmy to, że o Nich, a tym samym o wszystkich ofiarach zbrodni z 1940 roku pamiętamy. W zainicjowanych przez Dyrektora Zakładu Karnego w Łupkowie ppłk Marka Filipowicza uroczystościach, które odbyły się w Nowym Łupkowie i Moszczańcu, udział wziął także Z-ca Dyrektora Zakładu Karnego w Łupkowie ppłk Jan Sudyk, funkcjonariusze z jednostki macierzystej i Oddziału Zewnętrznego w Moszczańcu a także przedstawiciele lokalnych samorządów – Pan Adam Dańczak – Radny Rady Powiatu Krośnieńskiego, Pan Marian Kurasz - Sekretarz Gminy Komańcza, Pani Beata Madej - Wójt Gminy Jaśliska, Pan Ryszard Chowaniec - Przewodniczący Rady Gminy Jaśliska, Pani Halina Dąbrowska - Radna Gminy Komańcza, sołtys wsi Nowy Łupków Zdzisław Lemcio i Pan Stanisław Sadowski – sołtys Moszczańca, Pani Irena Boiwka - Dyrektor SP z Nowego Łupkowa  i repreznetująca Dyrektora SP z Jaślisk Pani Janina Szczurek, które przybyły wraz z młodzieżą szkolną, kapelani więzienni ks.Piotr Bielówka i ks. Jarosław Pacanowski oraz Dyrektor Centrum Dialogu Między Religiami i Narodami dr Joanna Potaczek. Nie zapomnieliśmy też o uhonorowaniu oficera WP, por. Bogusława Lisowskiego, który ma też "swój" Dąb Pamięci w nieodległej Woli Niżnej.

Wiedza historyczna także kształtuje obywatela

W związku z obchodami 85. rocznicy zbrodni katyńskiej kadra penitencjarna zorganizowała także zajęcia edukacyjne dla skazanych. Dyrektor  Centrum Dialogu Między Religiami i Narodami dr Joanna Potaczek przedłożyła skazanym prezentację multimedialną, zawierającą informacje nie tylko na temat samej zbrodni katyńskiej, te odnoszące się do kontekstu historycznego jej przyczyn i skutków, ale też prób jej wymazywania i zakłamywania. Zorganizowanie i zrealizowanie tych zajęć dla skazanych jest także sposobem oddania hołdu Ofiarom Zbrodni Katyńskiej, gdyż mogliśmy w ten sposób poszerzyć wiedzę naszych podopiecznych w tej historycznej ale ważnej także i dziś sprawie. Nie bez powodu od czasów starożytnych przywołuje się bowim maksymę Cycerona, zgodnie z którą „Historia jest nauczycielką życia”.

Tekst: mjr Grzegorz Oleniacz

Zdjęcia: mł.chor. Marek Fejdasz, mjr Marek Jakubus.